Thu thập dữ liệu kinh doanh là một vấn đề lớn về tài chính và công nghệ đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tuy nhiên thực tế đã cho thấy, việc thu thập dữ liệu kinh doanh sẽ giúp cho doanh nghiệp phát triển và gia tăng doanh thu vượt bật. Hiện nay, gần 50% doanh nghiệp trên thế giới đã sẵn sàng đầu tư cho hệ thống dữ liệu lớn và 70% trong số đó đã lên kế hoạch để rót thêm vốn vào hoạt động này (Theo Gartner).

Hiện nay, gần 50% doanh nghiệp trên thế giới đã sẵn sàng đầu tư cho hệ thống dữ liệu lớn và 70% trong số đó đã lên kế hoạch để rót thêm vốn vào hoạt động này (Theo Gartner).

Đối với những ai thiếu lòng tin tưởng, việc theo đuổi văn hóa dữ liệu là một hành trình dài đầy thử thách và kiệt sức. Vì để theo đuổi mục tiêu này, doanh nghiệp phải liên tục thu thập, thử nghiệm, giám sát chặt chẽ; đầu tư cả về công nghệ lẫn thời gian để phân tích dữ liệu. Đây là một vấn đề lớn về tài chính đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay. Tuy nhiên thực tế đã cho thấy, việc thu thập dữ liệu kinh doanh sẽ giúp cho doanh nghiệp phát triển và gia tăng doanh thu vượt bật.

LỢI ÍCH CỦA VIỆC THU THẬP DỮ LIỆU KINH DOANH

Song song với những khó khăn về cơ sở vật chất và tài chính, thu thập dữ liệu kinh doanh cũng mang lại lợi ích không nhỏ cho những doanh nghiệp biết áp dụng nó đúng cách. Một ví dụ về trường hợp của Google:

Năm 2009, Marissa Mayer - người phụ nữ quyền lực của Thung lũng Silicon lúc bấy giờ đang giữ vai trò Giám đốc mảng Sản phẩm Tìm kiếm và Trải nghiệm người dùng tại Google - đã khởi động một dự án táo bạo: thử nghiệm 41 sắc độ xanh khác nhau cho màu của đường link quảng cáo. Ý tưởng này vấp phải không ít sự phản đối, đến mức Douglas Bowman, một trong những quản lý của đội ngũ thiết kế hình ảnh, đã quyết định từ chức vì cảm thấy mệt mỏi với những chi tiết đến vụn vặt như vậy.

Cuối cùng, báo cáo cho thấy nỗ lực tưởng chừng nhỏ nhặt này đã mang về cho Google thêm 200 triệu USD doanh thu quảng cáo. Quan trọng hơn, nó trở thành minh chứng mạnh mẽ cho sức mạnh của thu thập dữ liệu kinh doanh trong doanh nghiệp, khẳng định rằng khi các nhà quản lý cam kết nghiêm túc với việc dùng dữ liệu thu thập làm đòn bẩy, mọi quyết định kinh doanh đều có thể tối ưu hóa để đạt hiệu quả tối đa.

CÁCH THỨC CĂN CỨ DỮ LIỆU THU THẬP ĐƯA RA QUYẾT ĐỊNH KINH DOANH

Hiện nay, gần 50% doanh nghiệp trên thế giới đã sẵn sàng đầu tư cho hệ thống dữ liệu lớn và 70% trong số đó đã lên kế hoạch để rót thêm vốn vào hoạt động này (Theo Gartner).

Câu hỏi là làm thế nào để ngay từ bây giờ các doanh nghiệp Việt Nam có thể bắt nhịp với việc tổng hợp, phân tích insight và sẵn sàng ra quyết định dựa trên “mỏ vàng đen” giá trị này. 

1. Xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung, dễ dàng tiếp cận và dễ thao tác

Ông Nguyễn Xuân Trường, cựu CEO Ahamove – một trong những doanh nghiệp tiên phong thúc đẩy văn hóa dữ liệu ở Việt Nam, nhận định: “Nếu coi dữ liệu như vàng đen, thì việc có hệ thống xử lý chính là cách “kéo” tài nguyên quý giá từ lòng đất vào “bể chứa” cho động cơ tăng trưởng.”.

Chẳng hạn, một sự kiện khách hàng đăng ký sử dụng sản phẩm cũng tạo ra một lượng dữ liệu kinh doanh khổng lồ, từ thời gian đăng ký, nguồn gốc, đến lịch sử mua sắm. Để tối ưu khai thác dữ liệu, doanh nghiệp cần một hệ thống có khả năng tập trung dữ liệu vào một chỗ, bảo đảm an toàn, được tổ chức khoa học và có sự phân quyền rõ ràng, giúp các bộ phận liên quan truy cập dễ dàng khi cần.

Một hệ thống Quản trị quan hệ khách hàng (CRM) toàn diện, ví dụ, sẽ tổng hợp được dữ liệu từ Marketing (khách hàng từ nguồn nào, nhu cầu gì) đến Sales (tiến độ chăm sóc, giá trị khách hàng). Một bức tranh hoàn chỉnh về chân dung khách hàng và hành trình mua sắm chỉ hiện rõ khi dữ liệu kinh doanh được tổ chức liền mạch, thay vì bị phân tán bởi nhiều bộ phận khác nhau.

Khi quy mô doanh nghiệp mở rộng, cùng với dữ liệu kinh doanh ngày càng lớn và phức tạp, việc sở hữu hệ thống tự động thu thập và tích hợp dữ liệu từ các nguồn khác nhau trở nên vô cùng thiết yếu. Nhờ đó, doanh nghiệp giảm thời gian, hạn chế sai sót trong nhập liệu, và tối ưu hóa quy trình quản lý.

Công nghệ tuy không phải yếu tố cốt lõi, nhưng lại là điều kiện cần thiết nếu doanh nghiệp muốn xây dựng văn hóa làm việc dựa trên sức mạnh của thu thập dữ liệu kinh doanh.

2. Có chiến lược rõ ràng và sự quyết liệt từ các cấp quản lý

Dữ liệu có thể là câu trả lời, nhưng điều cốt lõi là đặt đúng câu hỏi. Trước khi triển khai bất kỳ chiến lược nào, các nhà lãnh đạo cần xác định rõ những thông tin cần thu thập và có niềm tin rằng dữ liệu sẽ là nền tảng để đưa ra quyết định. Đây chính là ý nghĩa thực sự khi làm việc trong môi trường dựa trên thu thập dữ liệu kinh doanh.

Đồng thời, việc xây dựng văn hóa thu thập dữ liệu kinh doanh trong doanh nghiệp cần phải bắt đầu từ vai trò của người đứng đầu. Một nhà lãnh đạo muốn thúc đẩy văn hóa sử dụng dữ liệu không chỉ đơn giản là đầu tư vào công cụ hoặc nhân lực Business Intelligence, mà chính họ phải là người nghiêm túc và kiên quyết thực hiện. Họ cần đặt niềm tin vào tính chính xác của dữ liệu, dám dựa trên kết quả thu thập dữ liệu kinh doanh để đưa ra những quyết định chiến lược, tạo tiền đề cho văn hóa data-driven thực sự phát triển trong doanh nghiệp.

VietCredit là một ví dụ điển hình trong việc tiên phong ứng dụng Chuyển đổi số và xây dựng văn hóa ra quyết định dựa trên dữ liệu. Khi đặt ra mục tiêu Phát triển thương hiệu tuyển dụng, HR Manager tại công ty đã chú trọng đến quy trình thu thập dữ liệu kinh doanh, bao gồm theo dõi tốc độ phản hồi ứng viên trên các nền tảng mạng xã hội và email, đồng thời tìm hiểu về nguồn đầu vào của ứng viên cũng như phân tích các thông tin tổng hợp. Để tăng cường hiệu quả của quá trình này, VietCredit đã áp dụng hệ thống quản trị tuyển dụng Base E-Hiring, giúp thu thập dữ liệu ứng viên chính xác và liền mạch hơn.

3. Phát triển con người và cổ vũ tinh thần dữ liệu hóa

Mặc dù đã có nhiều doanh nghiệp giải quyết được các vấn đề cốt lõi, nhưng vẫn gặp khó khăn khi áp dụng công nghệ và các ý tưởng mới nhằm xây dựng văn hóa ra quyết định dựa trên việc thu thập dữ liệu kinh doanh. Theo một nghiên cứu của McKinsey, 84% CEO quan tâm và sẵn sàng triển khai chuyển đổi số, trong khi chỉ 45% nhân viên thực sự hứng thú với việc này, giống như tình huống từng diễn ra với Marissa Mayer.

Việc các lãnh đạo doanh nghiệp tiếp cận và thay đổi theo hướng văn hóa data-driven không quá khó khăn, nhưng với đội ngũ nhân viên, đặc biệt là nhóm thế hệ X (sinh trước những năm 1980), điều này có thể tạo thêm áp lực. Họ cần phải làm quen với các công nghệ mới, học cách tổng hợp và phân tích dữ liệu một cách hiệu quả. Để giải quyết rào cản này, doanh nghiệp cần đẩy mạnh hoạt động truyền thông nội bộ và triển khai các chương trình đào tạo, giúp nhân viên tự tin và chủ động hơn trong việc thu thập dữ liệu kinh doanh và tận dụng dữ liệu để đưa ra quyết định chính xác.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, ở những doanh nghiệp nơi ban lãnh đạo cấp cao thường xuyên giao tiếp với nhân viên, tỉ lệ thành công trong việc áp dụng chuyển đổi số cao gấp 8 lần. Vai trò của nhà lãnh đạo trong việc truyền thông nội bộ rất quan trọng, giúp nhân viên hiểu rõ mục tiêu, tầm nhìn và lợi ích khi áp dụng văn hóa thu thập dữ liệu kinh doanh. Nhà lãnh đạo cần chia sẻ kiến thức liên quan đến chủ đề này thường xuyên để nhân viên cảm nhận được sự kết nối và mục tiêu chung.

Ngoài ra, lãnh đạo cần nhấn mạnh vai trò của từng nhân viên trong quá trình chuyển đổi số. Họ cần hiểu rằng việc dành thời gian cho thu thập và theo dõi dữ liệu kinh doanh sẽ góp phần ra quyết định nhanh hơn, chính xác hơn, đồng thời giúp nhân viên phát triển kỹ năng mới. Trong quá trình xây dựng văn hóa dữ liệu, việc trang bị kỹ năng đọc hiểu dữ liệu và sử dụng công cụ hỗ trợ là rất quan trọng. Chẳng hạn, tại Base.vn - doanh nghiệp lấy văn hóa data-driven làm nền tảng, luôn có các khóa đào tạo về công cụ PowerBI hay SQL cho nhân viên. Công ty cũng đặt các bảng điều khiển (dashboard) hiển thị số liệu kinh doanh tại văn phòng, giúp nhân viên có cái nhìn toàn cảnh về dữ liệu ngay khi đến nơi làm việc.

Ông Phạm Kim Hùng, Founder & CEO của Base.vn, cho rằng: “Những gì có thể lượng hóa được, hãy lượng hóa, vì con số không bao giờ biết nói dối. Ra quyết định dựa trên thu thập dữ liệu kinh doanh giúp chúng ta chính xác và khách quan hơn, tránh rủi ro của quyết định cảm tính.”.

Giữa xu thế Cách mạng công nghiệp 4.0, dữ liệu không chỉ là một khái niệm mà còn là nền tảng thực tế để doanh nghiệp phát triển. Xây dựng văn hóa thu thập dữ liệu kinh doanh không phải là điều xa vời, nhưng nó đòi hỏi tầm nhìn và quyết tâm từ người lãnh đạo. Khi bạn tin tưởng vào sức mạnh của dữ liệu, dữ liệu sẽ mang đến cho bạn sự chủ động và tự do trong hành động.